Photo by Barbara Zandoval on Unsplash
Solidarność z migrantami i uchodźcami
Papież Franciszek wielokrotnie wzywał nas, żebyśmy jako katolicy wychodzili na pogranicza. Są jednak osoby, całe rodziny, które na te pogranicza zostały wypchnięte. Są to osoby, które czują się zmuszone do opuszczenia swoich domów i ruszenia w nieznane z powodu przemocy, ubóstwa, degradacji środowiska. W obcym kraju i kulturze poszukują schronienia, ryzykując często życiem, żeby tam dotrzeć, stając się ofiarami handlu ludźmi, wykorzystania (zwłaszcza kobiety i dzieci). Ci, którym uda się przekroczyć granicę, zderzają się z realiami wysiedlenia, dyskryminacji i rozczarowania. Są to migranci i uchodźcy czy też, jak często mówimy w Kościele, ludzie w drodze (ang. people on the move).
W głosie Soboru Watykańskiego II Zgromadzenie Najświętszego Serca Jezusa usłyszało wezwanie Ducha Świętego, aby szczególnie mocno stanąć po stronie ubogich. Siostry zebrane na Kapitule Generalnej w 1988 r. wskazały migrantów wśród tych, na których szczególnie ma się skoncentrować nasza uwaga. W listopadzie 2018 r. na Filipinach odbyło się międzynarodowe spotkanie, na którym potwierdziłyśmy nasze zaangażowanie na rzecz sprawiedliwości, pokoju i integralności dzieła stworzonego, określając jednocześnie cztery imperatywy, którymi mamy się kierować, aby stać się ambasadorami nadziei. Jeden z nich to: „Przyjąć ludzi migrujących [people on the move] oraz towarzyszyć osobom szukającym schronienia i nadziei na lepszą przyszłość”.
Obraz Gerd Altmann z PixabayDokument powstały jako owoc tego spotkania mówi m.in.: „Z tytułu naszego charyzmatu i posłannictwa, jako wychowawczynie Sacré Coeur powołane do ożywiania nadziei w tym naszym poranionym świecie, jesteśmy wezwane do solidarności z „ludźmi migrującymi”. To znaczy do tego, by znając ich realia, zaoferować gościnną przestrzeń, gdzie można im towarzyszyć, gdzie mogą być wysłuchani i otrzymać wiedzę oraz umiejętności, które pozwolą im wieść spokojniejsze, owocniejsze życie. Jesteśmy również wezwani do odkrycia i docenienia darów i bogactwa, jakimi są oni dla naszych kultur, a także wkładu, jaki wnoszą do naszych społeczeństw i narodów”.
Jako wychowawczynie zaczynamy od podnoszenia świadomości wśród osób, z którymi się stykamy, zwłaszcza dzieci i młodzieży, którą uczymy. Zachęcamy do przełamywania schematów w myśleniu o obcym i innym. Wspieramy działania zmierzające do niesienia pomocy.
Same także staramy się pomagać. W wielu krajach, np. w Hiszpanii, prowadzimy programy wspomagające integrację przybyszów, szczególnie młodzieży. W Maroku dwie nasze Siostry współtworzą międzyzakonną wspólnotę „na granicach”, pracując z napływającymi tam migrantami. W Kongo wspomagamy uchodźców wewnętrznych i zewnętrznych. W Polsce, poza działaniami edukacyjnymi, współpracujemy od lat z Jezuickim Centrum Społecznym „W Akcji”, które m.in. pomaga uchodźcom próbującym zbudować nowe życie w Polsce, zapewniając im lekcje języka polskiego, korepetycje dla dzieci, wsparcie w poszukiwaniu mieszkania, pracy, załatwianiu spraw urzędowych. Takie i inne działania podejmujemy w wielu krajach, gdzie działa nasze międzynarodowe Zgromadzenie.
Źródłem tych działań jest dla nas refleksja i modlitwa: przynoszenie tych osób do Serca Jezusa, żeby wyjść do nich z Jego miłością. Ciągle chcemy zadawać sobie i innym pytanie: czy nas to obchodzi? Czy obchodzą nas ludzie migrujący? Czy nas to obchodzi i pozwalamy, by krzyk oraz udręka ludzi i Ziemi nas poruszały do współodczuwania i konkretnego działania?
Photo by Katie Moum on Unsplash Papież Franciszek w Orędziu na 107 Dzień Migranta i Uchodźcy pisze: „W rzeczywistości wszyscy znajdujemy się w tej samej łodzi i jesteśmy wezwani do zaangażowania się, żeby nie było już więcej murów, które nas oddzielają, aby nie było więcej innych, ale tylko jedno my, tak wielkie, jak cała ludzkość (…) Istotnie, katolickość Kościoła, jego powszechność, jest rzeczywistością, którą należy przyjmować i przeżywać w każdej epoce, zgodnie z wolą i łaską Pana, który obiecał być z nami zawsze, aż do końca czasów (por. Mt 28, 20). Jego Duch czyni nas zdolnymi do przyjęcia wszystkich, aby tworzyć komunię w różnorodności, zestrajając różnice, ale nigdy nie narzucając jednorodności, która depersonalizuje. W spotkaniu z odmiennością cudzoziemców, migrantów, uchodźców i w dialogu międzykulturowym, który może się z niego zrodzić, otrzymujemy możliwość wzrastania jako Kościół, możliwość wzajemnego ubogacania się.”. Zachęcone tym, chcemy dalej poszukiwać sposobów, aby okazywać solidarność migrantom i uchodźcom.
Katechezy o uchodźcach
Jak uczyć młodzież szacunku do uchodźcy jako człowieka posiadającego niezbywalną godność? Jak zachęcać do budowania relacji z nim jako bliźnim?
W oczekiwaniu na 107 Dzień Migranta i Uchodźcy wszystkie katechetki i katechetów zapraszamy do skorzystania z konspektów katechezy dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej i liceum. Zostały one przygotowane przez s. Barbarę Olejnik rscj wspólnie z Fundacją Polskie Forum Migracyjne. Na stronie tej organizacji: https://forummigracyjne.org/publikacje znajdziecie również inne materiały pomocne w przeprowadzeniu lekcji o sytuacji uchodźców i migrantów.
s. Urszula Krajewska rscj
Konspekt katechezy dla klas VII - Uchodźca - mój bliźni
Konspekt katechezy dla klas VII - Godność życia ludzkiego
Załącznik do konspektu - W poszukiwaniu godnego życia
Konspekt katechezy dla klas IV-VI - Apostolowie ludzie w drodze